پیش بینی روند تورم موادغذایی در ایران

افزایش قیمت ها از یک سو منجر به افزایش نگرانی در خصوص وضعیت معیشت و تغذیه ی مردم به ویژه خانوارهای کم درآمد در کشورهای در حال توسعه می شود و از سوی دیگر موجب ایجاد تورم، کاهش رفاه اجتماعی و افزایش بی ثباتی های اقتصادی در جامعه می گردد. از میان کالاها و خدمات مصرفی، مواد غذایی از مهم ترین کالاهای مصرفی می باشند. از اینرو همواره دولت ها به منظور تأمین امنیت غذایی از طریق اعمال سیاست های مختلف پولی و مالی در بازار این محصولات مداخله می نمایند تا از افزایش قیمت این محصولات جلوگیری کنند. با این وجود، قیمت این محصولات از تغییرات اقتصادی سایر کالاها تأثیر گرفته و می تواند در جهت افزایش حرکت نماید. در مطالعه حاضر از داده های ماهانه ی شاخص بهای مصرف کننده خوراکی ها و آشامیدنی ها ارائه شده توسط بانک مرکزی، از ماه نخست سال 1382 تا آذر ماه 1391 جهت پیش بینی روند تورم موادغذایی در ایران استفاده شده است. در این راستا از روش های پارامتریک شامل الگوهای پایه رگرسیونی و arima و ناپارامتریک شامل الگوی هموارسازی نمایی دوگانه بهره گرفته شده است. در ابتدا با استفاده از آزمون ریشه واحد فصلی وجود یا عدم وجود ریشه واحد در سری زمانی شاخص مورد نظر بررسی شده است. نتایج این آزمون نشان دهنده ی این است که داده های مورد بررسی در دو تناوب صفر و دارای ریشه واحد می باشند. برای ایستا سازی از فیلترهای تفاضل گیری متناسب با این چرخه ها استفاده گردیده است. پس از ایستا سازی سری شاخص بهای مصرف کننده خوراکی ها وآشامیدنی ها از الگوی پایه رگرسیونی برای پیش بینی مقادیر آتی این شاخص استفاده شده است. همچنین با بررسی الگوهای آریمای مختلف الگوی arima(1,1,4) مناسب تشخیص داده شد و مجدداً از آن برای پیش بینی روند تورم شاخص مواد غذایی استفاده گردید. به علاوه با توجه به ویژگی های سری شاخص مورد بررسی از الگوی هموارسازی نمایی دوگانه به عنوان الگوی منتخب روش های ناپارامتریک در جهت پیش بینی استفاده شده است. نتایج حاصل از پیش بینی های انجام شده، نشانگر افزایشی بودن روند تورم مواد غذایی در ایران بوده است. در نهایت با استفاده از آزمون دایبلد ماریانو و معیارهای اندازه گیری دقت پیش بینی به مقایسه ی پیش بینی های صورت گرفته توسط روش های پارامتریک و ناپارامتریک پرداخته شده است که نتایج بدست آمده حاکی از برتر بودن الگوی پایه رگرسیونی در پیش-بینی مقادیر آتی شاخص بهای مصرف کننده خوراکی ها و آشامیدنی ها در ایران می باشد.